20111230
20111229
Talihsiz Aciklamalar - 20
Ic isleri bakanimiz Idris Naim Sahin
"Devlet duzendir, devlet hukuktur, devlet hiyerarsidir, devlet mulkiyettir, devlet namustur devlet ozgurluktur, egitimdir, sagliktir. Devlet hayatin ta kendisidir."
"Devlet duzendir, devlet hukuktur, devlet hiyerarsidir, devlet mulkiyettir, devlet namustur devlet ozgurluktur, egitimdir, sagliktir. Devlet hayatin ta kendisidir."
20111228
Turkiye'de Fasizme ne kadar yakiniz...
Lawrence Britt, yaptigi calismada Hitlerden, Mussolini'ye, Franco'dan Suharto ya degisik fasit rejimlerin ozelliklerini incelemis ve asagidaki 14 ortak karakteri tespit etmis. Elimden geldigince ingilizcesini Turkceye cevirerek (ingilizce orjinal tanimlari da tutarak) bunun Turkiye ye ne kadar uyduguna kanit aramaya calisacagim.
1. Powerful and Continuing Nationalism - Fascist regimes tend to make constant use of patriotic mottos, slogans, symbols, songs, and other paraphernalia. Flags are seen everywhere, as are flag symbols on clothing and in public displays.
Guclu ve surekli Milliyetcilik - Fasit rejimler surekli olarak vatansever soylemler, sloganlar, semboller, sarkilar ve diger araclari icerir. Ulusal bayraklar heryerde kullanilir ve sosyal gosterimine onem verilir http://www.sondakika.com/haber-nigde-belediyesi-bayrak-dagitti-2738279/
2. Disdain for the Recognition of Human Rights - Because of fear of enemies and the need for security, the people in fascist regimes are persuaded that human rights can be ignored in certain cases because of "need." The people tend to look the other way or even approve of torture, summary executions, assassinations, long incarcerations of prisoners, etc.
Insan haklarinin dusmanlar gosterilerek ve ulusal guvenlik soylemleri ile goz ardi edilmesi, kucumsenmesi fasit rejimlerde sikca gorulur. Fasist rejimlerde insan haklari ihlalleri "Gerek" duyulmasi nedeni ile gecerli kilinir. Insanlar genellikle haklari ihlallerini gormezden gelir hatta bazen iskence, infazlarin ve uzun hukumluluk hallerinin yapilmasini desteklerler.
3. Identification of Enemies/Scapegoats as a Unifying Cause - The people are rallied into a unifying patriotic frenzy over the need to eliminate a perceived common threat or foe: racial , ethnic or religious minorities; liberals; communists; socialists, terrorists, etc.
Dusmanlari ve gunah kecilerini birlestirici olgular olarak one surer. Insanlar vatansever duygular uzerinden ortak tehditleri yenmek ortadan kaldirmak icin biraraya getirilir. Bu yapilirken Irk, etnik koken, dini azinliklar, liberaller, komunistler, sosyalistler ve teroristler gibi siniflandirmalar kullanilir.
4. Supremacy of the Military - Even when there are widespread domestic problems, the military is given a disproportionate amount of government funding, and the domestic agenda is neglected. Soldiers and military service are glamorized.
Askeri kurumlara verilen ustun yetkiler; Genele yayilmis ic sorunlarin oldugu hallerde bile askeri kuvvetlere oransiz devlet finansmai ayrilir ve yerel gundem konulari gozardi edilir. Askerler ve ordu yucelestirilir.
5. Rampant Sexism - The governments of fascist nations tend to be almost exclusively male-dominated. Under fascist regimes, traditional gender roles are made more rigid. Divorce, abortion and homosexuality are suppressed and the state is represented as the ultimate guardian of the family institution.
Siddetli cinsiyet ayrimciligi - Fasist duzenlerle yonetilen ulkelerde agirlikli olarak erkek egemen bir yapi gozlenir. Bu rejimlerde geleneksel cinsiyet rollari cok kati olarak tanimlanmistir. Bosanma, kurtaj ve escinsellik bastirlir ve devlet aile duzenin yegane korucusu rolune burunur.
Link: Turkiyede cinsellik
6. Controlled Mass Media - Sometimes to media is directly controlled by the government, but in other cases, the media is indirectly controlled by government regulation, or sympathetic media spokespeople and executives. Censorship, especially in war time, is very common.
Ana akim medyanin kontrol altina alinmasi - Bazen medya dogrudan devlet tarafindan kontrol edilir. Bazi durumlarda dolayli yollar ve devlet uygulamalari ya da yandas medya mensuplari ve yoneticileri araciligiyla kontrol saglamaya calisir. Sansur, ozellikle savas zamani, cok yaygindir.
7. Obsession with National Security - Fear is used as a motivational tool by the government over the masses.
Ulusal guvenlikle ilgili olarak saplanti. Devlet kalabaliklarin motivasyonu icin korku politikasi yurutur.
8. Religion and Government are Intertwined - Governments in fascist nations tend to use the most common religion in the nation as a tool to manipulate public opinion. Religious rhetoric and terminology is common from government leaders, even when the major tenets of the religion are diametrically opposed to the government's policies or actions.
Din-inanc ve devlet kavramlari iliskilendirilir. Fasist yonetimlerde toplum fikrinin sekillendirilmesinde Din temel arac olarak kullanilir. Dini soylemler ve terminoloji, devlet liderleri tarafindan sikca kullanilir - Bu durum hukumet politikalarina taban taban zit oldugu durumlarda bile gecerlidir.
9. Corporate Power is Protected - The industrial and business aristocracy of a fascist nation often are the ones who put the government leaders into power, creating a mutually beneficial business/government relationship and power elite.
Sirket ve kurum gucleri korunur. Endustri ve is dunyasina ait ariktosrasi fasist duzenlerde devlet liderlerini basa getirir. Bu sayede ortak is/devlet cikarlari korunur ve guc odaklari olusturulur.
10. Labor Power is Suppressed - Because the organizing power of labor is the only real threat to a fascist government, labor unions are either eliminated entirely, or are severely suppressed.
Isci sinifi bastirilir - Bu sinifin organizasyonu fasist yonetimlerin temel tehditidir. Isci birlikleri toptan ya da kismi olarak bastirilir ve engellenir.
11. Disdain for Intellectuals and the Arts - Fascist nations tend to promote and tolerate open hostility to higher education, and academia. It is not uncommon for professors and other academics to be censored or even arrested. Free expression in the arts and letters is openly attacked.
Entellektuelite ve sanat kucumsenir. Bu tip yonetimlerde yuksek egitim ve akademik yapilara acik olarak dusmanlik gosterilir ve desteklenir. Profesorlerin ve akademisyenlerin sansure maruz kalmasi hatta tutuklanmasi sikca gorulur. Ifade ozgurlugu, sanatsal etkinlikler, mektublar acikca saldiriya maruz kalir.
12. Obsession with Crime and Punishment - Under fascist regimes, the police are given almost limitless power to enforce laws. The people are often willing to overlook police abuses and even forego civil liberties in the name of patriotism. There is often a national police force with virtually unlimited power in fascist nations.
Suc ve cezalandirma saplantisi. Fasist rejimlerde kanunu uygulamasi icin polise sinirsiz yetkiler verilir. Insanlar sivil duzenin korunmasi, vatandaslik duygulari ve milletin butunlugu adi altinda polis tacizleri ve baskilari gormezden gelinir. Cogunlukla polis kollari fasist rejimlerden sinirsiz destek alir ve gucunu kotuye kullanir.
Turkiye Polis devleti
13. Rampant Cronyism and Corruption - Fascist regimes almost always are governed by groups of friends and associates who appoint each other to government positions and use governmental power and authority to protect their friends from accountability. It is not uncommon in fascist regimes for national resources and even treasures to be appropriated or even outright stolen by government leaders.
Asiri ayrimcilik ve yozlasma : Fasist rejimlerde genellikle belli zumrelere ait insanlar ve yandaslari kayirilir. Devlet bu grubu korumak ve gozetmek icin otoritesini kullanir. Fasist rejimlerde devlet kaynaklarininve hazinenin yandaslar tarafindan kullanilmasi hatta devlet liderleri tarafindan karsiliksiz olarak alinmasi yaygindir.
14. Fraudulent Elections - Sometimes elections in fascist nations are a complete sham. Other times elections are manipulated by smear campaigns against or even assassination of opposition candidates, use of legislation to control voting numbers or political district boundaries, and manipulation of the media. Fascist nations also typically use their judiciaries to manipulate or control elections.
Hileli Secimler - Fasist rejimlerde bazi secimlerin tamamen duzmece oldugu gorulur. Diger zamanlarda secimler iftira kampanyalari ile yonlendirilir, hatta rakip liderlerin suikaste ugramasi gorulebilir. Var olan yasalarin oy sayilarinin kontorlunde kullanilmasi hatta politik sinirlar ve medya manipulasyonlari kullanilabilir. Fasist yonetimlerin hukuksal guclerini secimlerin kazanilmasinda kullanmasi tipiktir.
Kaynak: http://www.ratical.org/ratville/CAH/fasci14chars.html
Sanirim cok yoruma gerek yok.
1. Powerful and Continuing Nationalism - Fascist regimes tend to make constant use of patriotic mottos, slogans, symbols, songs, and other paraphernalia. Flags are seen everywhere, as are flag symbols on clothing and in public displays.
Guclu ve surekli Milliyetcilik - Fasit rejimler surekli olarak vatansever soylemler, sloganlar, semboller, sarkilar ve diger araclari icerir. Ulusal bayraklar heryerde kullanilir ve sosyal gosterimine onem verilir http://www.sondakika.com/haber-nigde-belediyesi-bayrak-dagitti-2738279/
2. Disdain for the Recognition of Human Rights - Because of fear of enemies and the need for security, the people in fascist regimes are persuaded that human rights can be ignored in certain cases because of "need." The people tend to look the other way or even approve of torture, summary executions, assassinations, long incarcerations of prisoners, etc.
Insan haklarinin dusmanlar gosterilerek ve ulusal guvenlik soylemleri ile goz ardi edilmesi, kucumsenmesi fasit rejimlerde sikca gorulur. Fasist rejimlerde insan haklari ihlalleri "Gerek" duyulmasi nedeni ile gecerli kilinir. Insanlar genellikle haklari ihlallerini gormezden gelir hatta bazen iskence, infazlarin ve uzun hukumluluk hallerinin yapilmasini desteklerler.
3. Identification of Enemies/Scapegoats as a Unifying Cause - The people are rallied into a unifying patriotic frenzy over the need to eliminate a perceived common threat or foe: racial , ethnic or religious minorities; liberals; communists; socialists, terrorists, etc.
Dusmanlari ve gunah kecilerini birlestirici olgular olarak one surer. Insanlar vatansever duygular uzerinden ortak tehditleri yenmek ortadan kaldirmak icin biraraya getirilir. Bu yapilirken Irk, etnik koken, dini azinliklar, liberaller, komunistler, sosyalistler ve teroristler gibi siniflandirmalar kullanilir.
Perdenin Arkasi
Ekonomimizin dayanilmaz vasatligi
25/12/2011 tarihli yazi'dan alinmistir.
Yıl sonu yaklaşıyorken ekonomi üzerine genel bir değerlendirme yapmak ve
tartışmaların bir özetini vermekte fayda var. Değerlendirmeler kredi
derecelendirme kuruluşlarının neden notumuzu aşağı doğru çekme
eğiliminde olduğunu anlamaya yardımcı olabilir. Son dönemlerde Türkiye
için yapılan yanıltıcı ve doğru olmayan bilgilendirmeler, bu tür
kuruluşların değerlendirmelerine tepki gösterilmesine neden olabiliyor.
Gelirimizin 10 yılda 4 kat artığı, kişi başına düşen milli gelirimizin 12 bin dolar olduğu, dünyanın en hızlı büyüyen ekonomilerinden birisi olduğumuz, 2023’te en büyük 10 ekonomi arasına gireceğimiz, ekonomik mucize gerçekleştirdiğimiz gibi gerçekdışı söylemleri her yerde duyar olduk. Elbette bir şeyler başarmış olmak güzeldir ama bu hoş söylemlerin hiçbiri doğru değil. Çünkü hiçbiri rakamlarla desteklenmiyor. En önemli başarımız, ekonomik büyüme ile ilişkilendirilmeyen gelir dağılımındaki iyileşme. Dönemsel ekonomik büyümemiz ise dünyanın mevcut gelir seviyesine göre vasat ve yetersiz.
Önce 12 bin dolarlık kişi başına düşen geliri ele alalım.
Gelirimizin 10 yılda 4 kat artığı, kişi başına düşen milli gelirimizin 12 bin dolar olduğu, dünyanın en hızlı büyüyen ekonomilerinden birisi olduğumuz, 2023’te en büyük 10 ekonomi arasına gireceğimiz, ekonomik mucize gerçekleştirdiğimiz gibi gerçekdışı söylemleri her yerde duyar olduk. Elbette bir şeyler başarmış olmak güzeldir ama bu hoş söylemlerin hiçbiri doğru değil. Çünkü hiçbiri rakamlarla desteklenmiyor. En önemli başarımız, ekonomik büyüme ile ilişkilendirilmeyen gelir dağılımındaki iyileşme. Dönemsel ekonomik büyümemiz ise dünyanın mevcut gelir seviyesine göre vasat ve yetersiz.
Önce 12 bin dolarlık kişi başına düşen geliri ele alalım.
20111227
20111226
Rampalarin ustasiyim, minimalizmin hastasiyim
Bilenler bilir. Oldum olasi basit biraz soyutlanmis objeleri, resimleri filmleri hep sevdim. Sanki o durgunluklarinin icinde ikinci bir anlam varmis gibi hissettirdiler bana, yada bu beni sadece rahatlattigi icin mutlu oldum. Gecenlerde bir gece Nesen'mle beraber isiklari kapatip biraz eskilere donduk. Yagmuru pencerenin kuru tarafinda izlemenin keyfiyle 'Bir omurluk misafir' i dinledik. Ne zamandir unuttugum ama zaman kavramina yenik dusmeyen bir album bu. Supehsiz albumde en sevdigim sarki en basit(!)e indirgenmis "Sis".
Klasiklerden de ilk aklima gelen Erik satie nin Gymnopedie leri. Cok bilindik olmalarina ragmen dinlemeye doyamadigim, basit tonlar.
Basit dille anlatilmis oykuleri, basit insanlarin siradan oykulerinin yalin anlatan filmleri sevdim.
20111222
Hayali senaryo
Walkman'lerin gelmesinden bu yana her yerde muzigimiz eksik olmaz oldu. hele mp3 teknolojisi ve ipod cilginligi ile beraber sokakta kulakliksiz insan gormez olduk. Herkes hayatini kendi sectigi fon muzigi esliginde yasiyor. Bir suredir kullandigim toplu tasim araclarinda da herkesin elektronik esyalara iki buklum bakisi garibime gitmistir. (ben farkli miyim?, aslinda hayir.)
Bu sabah gelirken soyle dusundum. Ayni vagonda muzik dinleyen iki kisinin kulaginda ayni calsa (radyo dinlemediklerini varsayiyorum, o zaman fantazi olmaktan cikar) dunya bir anda o ikisinin basrolunda oynadigi bir video klip olmaz mi?
bitti, bu kadardi.
Bu sabah gelirken soyle dusundum. Ayni vagonda muzik dinleyen iki kisinin kulaginda ayni calsa (radyo dinlemediklerini varsayiyorum, o zaman fantazi olmaktan cikar) dunya bir anda o ikisinin basrolunda oynadigi bir video klip olmaz mi?
bitti, bu kadardi.
20111221
Okyanusun Obur kiyisindan oykuler Bolum-3
Iste hikayemisin en tatli bolumlerinden birine geldik.
Amerikada sinyalizasyon
Bir resim bin kelimeye bedel derler. Varin siz hesap edin.
Gun oldu, Yolumuzu kaybettik, bize yol gosterdi
Trafikte dalgin olduk bilgemiz oldu
Paramiz bitince kumarimiz oldu.
fikirleriz fikrimiz oldu.
Gun geldi tersimiz dondu, o bize sirtini hic donmedi
Yalniz koymadi bizi
Kose basindaki guvencemiz, gerekirse bir marka oldu
yetmedi Meksikali batman'imiz oldu.
Amerikada sinyalizasyon
Bir resim bin kelimeye bedel derler. Varin siz hesap edin.
Gun oldu, Yolumuzu kaybettik, bize yol gosterdi
Renkleri renklerimiz
Tahravalye cikabilir...
Gun geldi tersimiz dondu, o bize sirtini hic donmedi
20111220
Okyanusun obur kiyisindan oykuler? Bolum -2
Organize kaos serimin ikinci ayagi;
Geciktirme konusunda iyice ustalastim. orda bir kosede Amerika anilarini yazacagim diye durdukca zorlasti zorladikca geciktirdim ve boyle devam edip durdu. O kadar ki gittim yapilacak isler listesinde hanci'nin yeni senaryosunu okumaktan bile onceye koydum. En sonunda minik minik notlara devam. Bir yandan da neye ve kime yazildigi belli olmayan bu yalancik yazilarin bir gunluk ihtiyacini tatmin etmesi umuduyla Draftlar arasindan sectim bu postu. Haydi hayirlisi, Nesen'in selami var.
Amerika'da ingilizce bilmemek
Gercekten buyuk problem degil. Gecen seferde bahsettigim insanlar bile bir umutla -belki biraz caresizlikle birlesik- yasamayi basarabiliyorsa herkes yapabilir. Zaten Newyork un kendisi buyuk bir panayir alani degil mi? Benim bahsetmek istedigim daha cok kulturel ve irk cesitliligi ile alakali. Gulsen'in kaldigi mekan Spanish harlem olarak bilinen bir bolgeydi. Genis sokaklarinda yanan tenekeler icinde ufak sezloklarinda gunesin tadini cikartan beyaz atletli "ispanyol" gocmenler. Ispanyol dediysem orta ve latin amerika kokenliler. Oyle bakkal'lar var ki (evet ilginctir Turkiye de bile bulamadigimiz bakkallar hala hayatta buralarda) Ingilicze konusmayi bir yana birakin ispanyolca okumasi olmayanlarin zorlanacagi yerler var. Ama cok sukur ki Genel amerikan Satis mantigi sagolsun, hicbir dukkanda istediginizi elde etmeme sansiniz yok. Gene de Little Italy ye gidip duzgun bir ingilizce konusmaya gerek yok. Kozmopolit canini yerim senin New york. Little italy'si Chinatown'u spanish harlemi ayri ayri.
"Big American Sale" - Buyuk amerikan pazarlamasi
Iki unlu Amerikan Atasozu var.
"Hersey Satilabilir", "Ikinci bir atasozune gerek yok". Bunu oyle surekli gulumseyen kasiyerlerden ya da bina kapilarindan bile gecerken seni selamlayan ve hatir soran kapicilardan cikartmadim. Ne zaman ki New york un en beylik yerinde hediyelik esyalar dukkani olarak NYPD - New york polis departmani ve New york itfaiyesi ciplak 2012 takvimini gordum. Iste o an satis mevsimi basladi benim icin.
Sell sell sell... kocaman yazilar ustune ziplayan insanlar parlak isiklarla gozune gozune sokulan reklamlar. ilginc mevzular... ve burdan konuyla alakali baska bir mevzuyu atlamamak lazim.
Bahsis ve vergi mevzusu
Hersey iyi hos amerikalilar yukarda bahsettigim satis ayagina bu bahsis ve KDV olayini coememisler gibi. Eger ilk defa amerikaya gidiyorsaniz, kasaya geldiginizde degisik surprizlere ve hesapta yazani odediginizde bile saticidan trip yemeye hazirlikli olun. Ben sahsen kaldigimi 1 haftada tam anlamiyla cozemedim bu olayi. Anlayabildigim kadari ile ozetliyeyim.
Nerede kime ne vermeli:
Bir kere ilk kural su: hesaplar %99 ihtimal ile KDV haric olarak geliyor. KDV yi hesaplayip ustune eklemek musterinin yegane gorevi. Gulsenin arkadaslarindan bu konuda iphone application yazanlar bile var. Cok karmasik degilmis gibi. Insan bir sure sonra alisir diyebilirsiniz herhangi bir sayinin %8.5 unu hesaplayip eklemeye. Bir nevi beyin cimnastigi. Ama olay orada bitmiyor. Bir de aldiginiz servisin bedelini eklemelisiniz. yani bahsis. iste bu noktadan sonrasi biraz karmasiklasiyor. Nerde bahsis verilir nerde verilmez bunlar bilmek gerekiyor-mus-.
Misal taksiye bindiniz. Sizi bir yerden bir yere goturdu. taksimetre dedigimiz guzide alet ise bu yolculugunuzun degerini bicti. Peki ya bu lutufkar taksi soforunun size lutfederek aracini acmasi bu nezaketin bir karsiligi olmayacak mi? Tabii ki olacak. Hele ki bir de valizinizi yuklemek icin bagajini falan actiysa. (sanmam ki yuklemeye yardim etsin). Bu cehaletimiz havalanindan gelirken yolculugumuzun suratsiz ve mutsuz bir taksi soforu ile son bulmasiyla sonuclandi. Tabii biz gecen yillarin etkisiyle iyice hollandali tavrimizi gelistirmisiz. Hesapta yazandan tek kurus fazla vermeyiz. Zaten kimsede onu hak edecek bir servisi size vermekle ugrasmaz, tenezzul bile etmez. Her neyse. Bir restoranda bahsis birakmak cok eski bir turk gelenegi olsa da taksi de ya da Starbaksta bahsis biraz garibime gitmedi degil. bu kesap kargasasi icinde verdigimiz paranin para ustunu alirken garsonun o bugulu gozlerinin icine baktik hep. Aman diyim siz bu duygusalliga bulasmayin. Bilincli musteriler olun.
Simdi dusununce Reservuar kopekleri'ndeki sahne daha da bir manali oldu zihnimde
NY biralari
Kendime orda bulundugum surece hergun degisik biralar icme hedefi koydum. Neden bilmem Hollandaya geldigimden beri bira denemek hosuma gitmeye basladi. Ama itiraf etmeliyim ki New york da bu kadar cesitli bira bulabilecegimi sanmamistim. Sehir sehir, mahalle mahalle kucuk bira ureticileri bakkallarda yerlerini almislardi. Oldukca matrak isimli biralar deneme sansim oldu. Iste bir kacinin sisesi. Inanin tadlarini simdi hatirlamakta zorlaniyorum. Icerken bunu detaylari yazarim diye duslemistim ama, tek hatirladigim california ve brooklyn biralarinin favorilerim oldugu
Okyanus kocaman bir su birikintisiymis. Ucakla bile git git bitmiyor. gene de I love you be NY...
Geciktirme konusunda iyice ustalastim. orda bir kosede Amerika anilarini yazacagim diye durdukca zorlasti zorladikca geciktirdim ve boyle devam edip durdu. O kadar ki gittim yapilacak isler listesinde hanci'nin yeni senaryosunu okumaktan bile onceye koydum. En sonunda minik minik notlara devam. Bir yandan da neye ve kime yazildigi belli olmayan bu yalancik yazilarin bir gunluk ihtiyacini tatmin etmesi umuduyla Draftlar arasindan sectim bu postu. Haydi hayirlisi, Nesen'in selami var.
Amerika'da ingilizce bilmemek
Gercekten buyuk problem degil. Gecen seferde bahsettigim insanlar bile bir umutla -belki biraz caresizlikle birlesik- yasamayi basarabiliyorsa herkes yapabilir. Zaten Newyork un kendisi buyuk bir panayir alani degil mi? Benim bahsetmek istedigim daha cok kulturel ve irk cesitliligi ile alakali. Gulsen'in kaldigi mekan Spanish harlem olarak bilinen bir bolgeydi. Genis sokaklarinda yanan tenekeler icinde ufak sezloklarinda gunesin tadini cikartan beyaz atletli "ispanyol" gocmenler. Ispanyol dediysem orta ve latin amerika kokenliler. Oyle bakkal'lar var ki (evet ilginctir Turkiye de bile bulamadigimiz bakkallar hala hayatta buralarda) Ingilicze konusmayi bir yana birakin ispanyolca okumasi olmayanlarin zorlanacagi yerler var. Ama cok sukur ki Genel amerikan Satis mantigi sagolsun, hicbir dukkanda istediginizi elde etmeme sansiniz yok. Gene de Little Italy ye gidip duzgun bir ingilizce konusmaya gerek yok. Kozmopolit canini yerim senin New york. Little italy'si Chinatown'u spanish harlemi ayri ayri.
"Big American Sale" - Buyuk amerikan pazarlamasi
Iki unlu Amerikan Atasozu var.
"Hersey Satilabilir", "Ikinci bir atasozune gerek yok". Bunu oyle surekli gulumseyen kasiyerlerden ya da bina kapilarindan bile gecerken seni selamlayan ve hatir soran kapicilardan cikartmadim. Ne zaman ki New york un en beylik yerinde hediyelik esyalar dukkani olarak NYPD - New york polis departmani ve New york itfaiyesi ciplak 2012 takvimini gordum. Iste o an satis mevsimi basladi benim icin.
Sell sell sell... kocaman yazilar ustune ziplayan insanlar parlak isiklarla gozune gozune sokulan reklamlar. ilginc mevzular... ve burdan konuyla alakali baska bir mevzuyu atlamamak lazim.
Bahsis ve vergi mevzusu
Hersey iyi hos amerikalilar yukarda bahsettigim satis ayagina bu bahsis ve KDV olayini coememisler gibi. Eger ilk defa amerikaya gidiyorsaniz, kasaya geldiginizde degisik surprizlere ve hesapta yazani odediginizde bile saticidan trip yemeye hazirlikli olun. Ben sahsen kaldigimi 1 haftada tam anlamiyla cozemedim bu olayi. Anlayabildigim kadari ile ozetliyeyim.
Nerede kime ne vermeli:
Bir kere ilk kural su: hesaplar %99 ihtimal ile KDV haric olarak geliyor. KDV yi hesaplayip ustune eklemek musterinin yegane gorevi. Gulsenin arkadaslarindan bu konuda iphone application yazanlar bile var. Cok karmasik degilmis gibi. Insan bir sure sonra alisir diyebilirsiniz herhangi bir sayinin %8.5 unu hesaplayip eklemeye. Bir nevi beyin cimnastigi. Ama olay orada bitmiyor. Bir de aldiginiz servisin bedelini eklemelisiniz. yani bahsis. iste bu noktadan sonrasi biraz karmasiklasiyor. Nerde bahsis verilir nerde verilmez bunlar bilmek gerekiyor-mus-.
Misal taksiye bindiniz. Sizi bir yerden bir yere goturdu. taksimetre dedigimiz guzide alet ise bu yolculugunuzun degerini bicti. Peki ya bu lutufkar taksi soforunun size lutfederek aracini acmasi bu nezaketin bir karsiligi olmayacak mi? Tabii ki olacak. Hele ki bir de valizinizi yuklemek icin bagajini falan actiysa. (sanmam ki yuklemeye yardim etsin). Bu cehaletimiz havalanindan gelirken yolculugumuzun suratsiz ve mutsuz bir taksi soforu ile son bulmasiyla sonuclandi. Tabii biz gecen yillarin etkisiyle iyice hollandali tavrimizi gelistirmisiz. Hesapta yazandan tek kurus fazla vermeyiz. Zaten kimsede onu hak edecek bir servisi size vermekle ugrasmaz, tenezzul bile etmez. Her neyse. Bir restoranda bahsis birakmak cok eski bir turk gelenegi olsa da taksi de ya da Starbaksta bahsis biraz garibime gitmedi degil. bu kesap kargasasi icinde verdigimiz paranin para ustunu alirken garsonun o bugulu gozlerinin icine baktik hep. Aman diyim siz bu duygusalliga bulasmayin. Bilincli musteriler olun.
Simdi dusununce Reservuar kopekleri'ndeki sahne daha da bir manali oldu zihnimde
Film tadini yakalamisken, US te iken hep birseyi merak ettik. 911'i aramak. Ara ara acaba arasak mi diye dusunduk. Belki caldirip kapatsak olacakti, ama numaramiz cikar sonra FBI in gunes gozluklu takim elbiseli ajanlari pesimize takilir tatilimizi zehir eder diye korktuk. Yemedi.
NY biralari
Kendime orda bulundugum surece hergun degisik biralar icme hedefi koydum. Neden bilmem Hollandaya geldigimden beri bira denemek hosuma gitmeye basladi. Ama itiraf etmeliyim ki New york da bu kadar cesitli bira bulabilecegimi sanmamistim. Sehir sehir, mahalle mahalle kucuk bira ureticileri bakkallarda yerlerini almislardi. Oldukca matrak isimli biralar deneme sansim oldu. Iste bir kacinin sisesi. Inanin tadlarini simdi hatirlamakta zorlaniyorum. Icerken bunu detaylari yazarim diye duslemistim ama, tek hatirladigim california ve brooklyn biralarinin favorilerim oldugu
Okyanus kocaman bir su birikintisiymis. Ucakla bile git git bitmiyor. gene de I love you be NY...
20111219
Müzik Felsefesinin Sefaleti - I
Müzik Felsefesinin Sefaleti - I:
by Tabldog
Zaman bir denizse eğer,
ve zamanla kendine has bir ilişkisi varsa müziğin;
pop, dalgalarla oynaşan bir sörfçü,
klasik, okyanusta dümen kıran bir kaptan,
caz, denizin dibini keşfe çıkmış bir dalgıç,
halk müziği, taşlı bir sahilde ayaklarını suya sokan bir çocuk
sanki...
by Tabldog
20111216
20111214
Gunun Tinisi : Erkan ogur / Agirlama
Gercek anlamdan zamani asip gelen bir album "Bir Omurluk Misafir".
Keske bir tane daha olsa,
Keske bir tane daha olsa,
20111212
20111211
Utana sıkıla: Gazetecilik / 16.11.2011
Ece Temelkuran'in Yazisi (16/11/11):
Sabahlarda eksilen bir şey oldu. Kalkar kalkmaz merakla haber kanallarını açmıyorum artık. İşe gelip internete girip bağımsız internet sitelerine bakmam gerekiyor. Gerçekten ne olduğunu anlamak için, bin türlü rezaleti görmek için…
Gazeteler de eskisi gibi değil. Ne olduğunu söylüyorlar evet, ne olmadığını söylemiyorlar. Neyin olamadığını, neyin yapılamadığını…
Hükümeti koşulsuz destekleyen basının zaten mesleğe ve hakikate karşı böyle bir saygısı yok. Misyon gazeteciliğin her türlü işbirliği yöntemini sergiliyorlar. Bizler ise yeterince korkutulduk, neyi söylemememiz gerektiğini biliyoruz. Arkadaşlarımız ihmal ve beceriksizlik yüzünden enkaz altında öldürüldüğünde mesela, artık bunu sayfanın sağ kenarında görmemiz gerektiğini biliyoruz. Manşette değil. Eğer depremzedelere biber gazı sıkılırsa bunu sayfanın eteğinden vermemiz gerektiğinin bilincindeyiz. Artık söylememize izin yok, ama söylenmek serbest! Bir dakika! Yoksa o da mı?
Sabahlarda eksilen bir şey oldu. Kalkar kalkmaz merakla haber kanallarını açmıyorum artık. İşe gelip internete girip bağımsız internet sitelerine bakmam gerekiyor. Gerçekten ne olduğunu anlamak için, bin türlü rezaleti görmek için…
Gazeteler de eskisi gibi değil. Ne olduğunu söylüyorlar evet, ne olmadığını söylemiyorlar. Neyin olamadığını, neyin yapılamadığını…
Hükümeti koşulsuz destekleyen basının zaten mesleğe ve hakikate karşı böyle bir saygısı yok. Misyon gazeteciliğin her türlü işbirliği yöntemini sergiliyorlar. Bizler ise yeterince korkutulduk, neyi söylemememiz gerektiğini biliyoruz. Arkadaşlarımız ihmal ve beceriksizlik yüzünden enkaz altında öldürüldüğünde mesela, artık bunu sayfanın sağ kenarında görmemiz gerektiğini biliyoruz. Manşette değil. Eğer depremzedelere biber gazı sıkılırsa bunu sayfanın eteğinden vermemiz gerektiğinin bilincindeyiz. Artık söylememize izin yok, ama söylenmek serbest! Bir dakika! Yoksa o da mı?
20111207
20111204
Okyanusun obur kiyisindan oykuler? Bolum -1
Amerika Tecrubelerimi yazmayi geciktirdikce sanirim duzgun bir yazi bir araya getirmek zorlasiyor. Goz acip kapayana kadar 2 ay gecmis bile. Dusundum tasindim Amerika tecrubesini maddeler haline dokmek kolayima geldi. Iste kendi Amerika Turist Manifestom bolum 1:
1- Herkes Amerika'ya gitmek ister. Pek azi donmek ister
Gercekten amerikan aydinlanmasi daha Hollanda'dan ayrilmadan basladi. Aslinda herkesin US'e gitmek icin vize basvurusu ile baslamisti. Vize vermekteki isteksizlikleri sorgulayici hatta bir miktar paranoyak arastirma istekleri 'Herkesin gitmek, pek azinin donmek istedigi' bir 'Ruya'nin anahtarini ellerinde tuttuklarinin kanitiydi. Insani cok ilginc bir psikolojiye sokuylar gercekten. Resmen Hollanda'da ucaga binmeden once ve Ney york taki havaalani kontrolunden gectikten sonra, kendimizi birseyler basarmis gibi hissettik. Amerikan Ruyasina Hosgeldiniz. Benim aklima takilan su oldu. Biz kendimiz yillardir yurtdisinda yasayan ve cogunlukla ingilizce kullanarak hayatimizi devam ettiren insanlar olarak, ucakta etrafimizda olan (herbirinin elinde ayni torba icinde tasidiklari evraklari ile belli ki gocmen olarak US'e giden) tek kelime ingilizce konusmayan insanlarin rahatligi mi desem cesareti mi desem, acikcasi beni cok sasirtmisti.Amerika'ya vardiktan sonra anlayacaktik ki Aslen bazi bolgelerde (getho'larda) ingilizce bilmemek avantajli bile olabiliyormus
2- Taksi Fenomeni
Cok klasik olacak ama, New york gercekten filmlerdeki gibi. Buna taksi fenomeni de dahil. Istanbuldan cok olmasin etraf Sari taksilerle dolu. Onlara ihtiyaciniz yokken gozunuze tanidik gelen hosunuza giden taksiler, ihtiyaciniz oldugunda kabusunuz oluyor.
Nasil oluyor bilmem, taksi aramaya basladiginiz anda ya hepsi dolu ya da mesai degisiminde oldugu icin sizi gecip gidiyorlar.
En kolay bulunan taksi Havaalanindan Manhattan adasina gidenler ve inanin pek de ucuz bir seyehat degil bu. Her ne kadar kocaman arabalarda yaylana yaylana gidilse de, 50 Dolar + kopru parasi + bahsis ile insanin mutlu bir baslangic yapmasini engelliyor. Bu bahsis mevzusuna da ayrica deginmek lazim.
3- Amerika'da hersey buyuk
Hersey buyuk derlerdi, ee oyle. Arabalar, binalar, yemekler ve dogal olarak insanlar. Ama oyle dogal olarak buyuk degil hicbirsey. Sanki ozel olarak sisirilmis gibi. Insanlar olcegi kacmis yagli, ogunlerin kurbani gibi. Binalar insanciklarin kendini kucuk ve biraz ezik hissetmesi icin alabildigine yuksek. 24 saat hic gunes dusmeyen golge kaldirimlar, sokaklar var.
Gercekten 9/11 filminde Sean Penn in filminin hissiyatini cok iyi anladim.
Buyuk Kavraminin bizi cok etkilememesi lazim aslinda. Bildigimiz olculerle, istanbul'un hallicesi, kargasasi biraz daha tahammul edilebilir, pisligi cok daha az rahatsiz eden bir sehir New York.
Subscribe to:
Posts (Atom)