Internetteki Rahatsiz Edici Gercekler

Bilmiyorum belki de son zamanlarda fazlasiyla paranoya yapiyorum, ya da garip bir uyanis donemine girdim. Fakat internet ve internet uzerinde ki servis saglayicilar ile ilgili garip bir kaygi kapladi beni. Yeni gelisen paylasimci agin ardinda oldukca karanlik gerceklerin yurudugunu ve bunun bizlerden gizlendigi hissi. Turkiye'de de devam eden sansur uygulamalarinin sacmaligi bir yana genel olarak internet ahlakini-etigini kaybetti gibi geliyor. Cogu zaman "ozgurlukler ve sinirsiz veri erisimi" olarak dusundugumuz internette aslinda bildigimizden hatta hayal ettigimizden fazla bir sinirlandirma, filtreleme, onlarin diliyle "Kisisellestirme / ozellestirme" mevcut. Evet kulaga cok guzel gelen bu kavramlar aslinda internetin cikis amaci olan ozgur dusunceyi bir olcude sinirlamaya basladi. Daha fazla lafi uzatmayayim; eklentide bir videoda detaylari izleyebilir isteyenler;

Ister paranoya diyelim ister korkunc gercek diyelim dun basimdan ilginc bir olay gecti.

Dedigim gibi bir kac gundur zaten Bu konuyla ilgili videolar izleyip makaleler okuyordum. Facebook ve degisik kollardan da bunu arkadaslarimla paylasiyordum.

En son paylastigim video da soyle;

Dun ofisteyken gidemedigim Portishead Konserinin acisini cikarmak istercesine takvimimde en yakin konserleri kontrol ediyordum. Bugun icin Fink konseri oldugunu ama bununda biletlerini coktan tukenmis oldugunu gordum. Efkarim biraz daha artti. Neyse, tum gun boyunca Fink in albumlerini dinleyerek kendimi bir olcude avuttum. Bilgisayarimda dinledigim muzikleri takip eden bir program var. Malum last.fm programi. Kendim icin bile dinledigim seylerin zaman icinde degisimini gormek ve gostermek hosuma gidiyordu. Biraz fazla kendini begenmis bulabilirsiniz. Ama iste genel paylasim sitesi psikolojisi; "bakin ben ne buldum! ne yapiyorum! siz de yapin! bunu yapanlar hepimiz arkadas olalim! lay lay lom..". Her neyse bu benim gunduz dinledigim muzigin internete acilan tek noktasiydi (benim kontrolumde olan).

 

Sonrasinda eve gelip dogal olarak internete baglandim ve Facebook sayfami actim. Sunu kabul etmeliyim ki Facebook un en sevdigi kullanici ben degilim suphesiz. Ne derinlemesine facebook u biliyorum ne de gercek anlamda "arkadaslarim" ile iletisim ortami olarak kullanabiliyorum. Benim icin temel olarak, sevdigim gruplarin, fotogracilarin ve aktivitelerin mesajlarini arada bir girip kontrol ettigim bir yer. Hos o islem icin bile cogunluklar google reader uzerinde blog takip ediyorum. Ister buna paranoya diyin ister urpertici bir tesaduf diyin actigimda ilk gordugum sayfa soyleydi

Evet, ilk iki "news feed" tum gundur dinledigim grupla ilgiliydi. Bir an saskinlik gecirdim. Belki sistemin bir parcasi olarak bu beni mutlu etmeliydi ve sevdigim seyleri facebook da biliyor diye sevinmeliydim, ama benim ilk dusundugum sey, bu bilgiye nasil ulastiklari oldu. Yazinin burasina kadar anlattiklarimdan (eger gercekten kisisellestirme sonucu o sonuclar onume geldiyse) last fm araciligiyla bunun facebook sayfama iliskilendirildigini dusunebilirsiniz. Buraya kadar tamam. Fakat sorun su ki, ben boyle bir baglantiyi yapmamistim. Yani sistemler benden habersiz bir sekilde benim, ve tabii ki sizin, bilgilerinizi surekli birbirleriyle paylasiyorlar. Bu bana cok korkutucu geliyor. Belki bilmeyenler vardir, severek kullandigim Firefox internet tarama programi, ve digerleri surekli islemlerimizi takip ediyor. Bu tip ayarlar kapatilabilir olmakla beraber varsayilan ayarlari hep 3. kisilerin bilgi erisimine acik sekilde tasarlanmis. Eger tarayicinizin ayarlarina girerseniz soyle bir opsiyon ile karsilasiyorsunuz

Bu opsiyon ne yazik ki programi kurdugunuzda secilmemis olarak geliyor. Kusura bakmayin ama ben bunu art niyetli bir hareket olarak goruyorum.

Belki sorun ben de, belki gercek anlamini anlayamadim yeni gelisen internetin ama bana oyle geliyor ki, kontrolumuz disinda gelisen ve "BIZE AIT, BIZE OZEL" olmasi gereken bilgilerin paylasimi konusunda dikkatli olmak gerekli. Guzel ve bizim "sevdigimiz" seylerden olusan bu hayal dunyasindan uyanmanin vakti gelmistir. Internet kuskusuz sinirsiz bir bilgi kaynagi, ama herseyde oldugu gibi bilincli ve dikkatli kullanilirsa. Madalyonun iki yuzu oldugunu hic unutmamali.